Polski Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera legalnej definicji władzy rodzicielskiej. Zakres władzy rodzicielskiej został ujęty w art. 95 k.r.o. zgodnie z którym § 1.Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. § 2. Dziecko pozostające pod władzą rodzicielską winno rodzicom posłuszeństwo, a w sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli, powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców formułowanych dla jego dobra. § 3. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. § 4. Rodzice przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala, oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.
Wobec powyższego władza rodzicielska obejmuje pieczę nad osobą dziecka, zarząd majątkiem dziecka oraz reprezentowanie dziecka.
W razie zagrożenia dobra dziecka sąd opiekuńczy wydaje odpowiednie zarządzenie (art. 109 par. 1 k.r.o.), de facto tym samym ograniczając władzę rodzicielską rodziców (bądź jednego z rodziców). Przesłankami orzeczenia ograniczenia władzy rodzicielskiej są: zagrożenie dobra dziecka i nienależyte wykonywanie władzy rodzicielskiej. Przepis art. 109§2 k.r.o. zawiera katalog otwarty możliwych zarządzeń sądu opiekuńczego, np.: sąd opiekuńczy może zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania innych form pracy z rodziną, skierować małoletniego do placówki wsparcia dziennego lub skierować rodziców do placówki albo specjalisty zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń; określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun; poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego; skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi; zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo w instytucjonalnej pieczy zastępczej albo powierzyć tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom lub osobie, niespełniającym warunków dotyczących rodzin zastępczych, w zakresie niezbędnych szkoleń albo zarządzić umieszczenie małoletniego w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej.
Jak również sąd opiekuńczy może także powierzyć zarząd majątkiem małoletniego ustanowionemu w tym celu kuratorowi.
Nierzadko ograniczenie władzy rodzicielskiej wydaje się być niewystarczającym środkiem ochrony dobra małoletniego. Stąd ustawodawca w art. 111 k.r.o. wprowadził instytucję pozbawienia władzy rodzicielskiej. W myśl art. 111 k.r.o. § 1. Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.
§ 1a. Sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej pomocy nie ustały przyczyny zastosowania art. 109 § 2 pkt 5, a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.
Ustawodawca w art. 111 k.r.o. wskazał trzy przesłanki uzasadniające pozbawienie rodziców (bądź rodzica) władzy rodzicielskiej, a mianowicie: trwałą przeszkodę w wykonywaniu władzy rodzicielskiej, nadużycie władzy rodzicielskiej oraz zaniedbywanie w sposób rażący obowiązków względem dziecka. Co istotne, wystarczającym do pozbawienia rodziców (bądź rodzica) władzy rodzicielskiej jest zaistnienie jednej ze wskazanych przesłanek.
Chcesz wiedzieć więcej - zapraszam do kontaktu oraz odwiedzenia mojej strony internetowej: www.twarowski.pl
Adw. Łukasz Twarowski, Kancelaria Adwokacka w Białymstoku, ul. Lipowa 20 lok. 10, tel. 694290153
Komentarze
Prześlij komentarz